Zemljište je najvažniji resurs u proizvodnji hrane. Zbog ugroženosti obradivog zemljišta Generalna skupština Ujedinjenih nacija je pre deset godina 5. decembar proglasila za Svetski dan zemljišta. Svaki godine širom sveta se sprovode akcije kojim se upozorava na važnost očuvanja kvaliteta zemljišta, njegovoj zaštiti i podsticanju održivog upravljanja obradivim površinama.
Obradivo zemljište je ugorženo po dva osnova. S jedne strane opada njegova plodnost, a sa druge smanjuju se površine pod oranicama. Predsednik Srpskog društva za proučavanje zemljišta, pedolog, dr Jovica Vasin kaže da su se između dva popisa poljoprivrede 1960. i 2012. obradive površine u Srbiji smanjile za 10 odsto.
- Značajan je pad. Negde oko 300.000 hektara imamo manje oranica u Srbiji za svega 50 godina. To je drastičan podatak, kaže Vasin
Glavni uzrok tome je širenje naselja, inustrijskih pogona i saobraćajne infrastrukture. Međutim, Vasin upozova na to da nam zbog manje upotrebe organskih đubriva usled smanjenog stočnog fonda značajno opada plodnost zemljišta.
- Opadanje sadržaja organske materije u zemljištu je proces koji mi kolokvijalno nazivamo “tihi ubica zemljišta”. Zašto tih? Zato što to nije proces koji je vidljiv, koji se dešava kao poplave, erozije ili slično, nego je proces koji traje dosta dugo. Kao krajnju posledicu imamo “ubijanje zemljišta” jer plodnost zemljišta značajno opada, zaključuje Jovica Vasin.
Zbog svega navedenog, 300 naučnika UN-ove Organizacije za hranu i poljoprivredu nedavno je podnelo izveštaj da je globalna devastacija zemljišta jednako važna kao i klimatska kriza i seča šuma.
